“Hé hé hé, dat gaat zomaar niet…..dáár begint de rij, ik sta er ook al heel lang in!” Iemand direct aanspreken als hij of zij voordringt in de supermarkt, dat vinden we niet zo moeilijk. Maar het wordt al wat lastiger als we iemand moeten aanspreken die wij goed kennen, op het werk bijvoorbeeld. Dat doen we gewoon maar liever niet of via de leidinggevende. In dit voorbeeld dus op deze manier: “Zeg caissière, dat kan toch niet wat hij doet? Ik sta er toch ook al hele tijd in?” Hmm….vreemde situatie toch….?
Essentieel
In een goede samenwerking is elkaar direct (kunnen) aanspreken essentieel. Je hebt je collega’s hard nodig want samen moet je vaak de klus klaren dus ben je voor een groot deel afhankelijk van elkaar. En samen draag je de verantwoordelijk voor een goede werksfeer en bepaal je grotendeels hoe je met elkaar omgaat. Die verantwoordelijkheid kun je niet alleen maar overlaten aan jouw leidinggevende(n). Zij zien niet alles want ze zijn niet altijd aanwezig. Dat zou je niet eens willen toch?
Aanspreken is dus een essentiële vaardigheid….Ben je het daarmee eens?
Excuses
Ja? Maar waarom vinden wij het dan met elkaar toch zo lastig? Misschien is dat omdat je “mensen niet wilt kwetsen”. Een van de deelnemers zei bijvoorbeeld eens tijdens onze training: “Als ik iets zeg, komt het harder over dan ik het bedoel. Veel heftiger vooral”. OK, het is goed dat zij zich daar bewust van is en daar kan ze dan aan werken. Maar realiseer je dat niet het aanspreken zélf de ander kwetst, maar de manier waaróp je het doet kan andere mensen kwetsen.
Of misschien ben je wel huiverig dat je “er straks op wordt afgerekend” en ben je bang voor wraakacties en/of pesterijen nadat jij iemand hebt aangesproken. Tja, misschien niet geheel onterecht, deze angst. Volgens het Ministerie van SZW leidt pesten in Nederland tot ruim vier miljoen extra verzuimdagen per jaar….
No Excuses
Wat jouw excuus ook moge zijn, meestal zijn ze wel begrijpelijk. Maar besef dat als je iemand direct aanspreekt, je iedereen verder helpt:
- Je helpt jezelf doordat je een collega aangeeft hoe zij haar gedrag kan veranderen zodat je geen last meer hebt van haar gedrag en beter kunt samenwerken.
- Je helpt je collega doordat zij leert hoe haar gedrag op anderen overkomt zodat ze dat kan aanpassen.
- Je helpt de organisatie omdat je door elkaar aan te spreken, samen veel leert en als team beter presteert.
Hieronder een 7-Stappen Model dat je kunt gebruiken wanneer je iemand direct wilt aanspreken.
- Zorg voor een prettige sfeer zodat de ander zich op zijn of haar gemak voelt (pak bijvoorbeeld samen even een kop koffie).
- Noem eerst iets positiefs dat verband houdt met het onderwerp: “Carolien, in de regel vind ik het prettig dat jij de notulen maakt”…
- Omschrijf kort het aandachtspunt en spreek in waarnemingen (probeer interpretaties te vermijden): “Je maakte een grapje over de afwezigheid van Claudia” (waarneming).
- Spreek daarbij vanuit jezelf en vertel het effect dat het op jou heeft: “….van Claudia (waarneming) maar dat geeft mij de indruk dat jij haar belachelijk wilt maken en dat vind ik vervelend (effect).
- Geef ruimte voor een reactie. Ben je wel eens aangesproken op gedrag wat niet geheel positief was? Hoe voelde dat? Wist je direct te reageren of duurde het even voordat het tot je doordrong? Precies, geef iemand de ruimte.
- Geef een suggestie hoe dit beter zou kunnen: “Je kan maar beter geen grappen maken over iemand als er iemand er niet bij is” Of “Je zou er goed aan doen om met Claudia te bespreken waarom ze niet aanwezig was”.
- Sluit positief af. Probeer ervoor te zorgen dat je samen een goed gevoel hebt over het gesprek. Dat kan op verschillende manieren.
Tot slot; het is niet gemakkelijk om feedback te ontvangen. Als iemand dat dan ook nog bot gaat doen, kan het grappig zijn voor de omgeving, maar niet voor degene die het ontvangt. Mooi dat Alex Klaassen in dit filmpje (4:25) dat zo mooi heeft gedemonstreerd voor ons;-)!
PS. DEEL dit artikel s.v.p. met jouw netwerk, door op één van onderstaande knoppen te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk ervan kunnen profiteren.
Het boek:” the crucial conversation” sluit hier goed op aan. Een echte aanrader om dit te lezen!
Dank voor de tip Petra! Voor geïnteresseerden: http://www.bol.com/nl/p/crucial-conversations/1001004010319600/